Narodowy Bank Polski jest bankiem centralnym Rzeczypospolitej Polskiej. Wypełnia zadania określone w Konstytucji RP i jest niezależny od innych organów państwa.
Pierwszy polski bank centralny powstał w 1828 r. z inicjatywy Franciszka Ksawerego Druckiego-Lubeckiego, ministra skarbu Królestwa Polskiego. Kolejnym etapem było utworzenie w odrodzonej Polsce Banku Polskiego SA, który został powołany do życia w 1924 r., w ramach reformy premiera Władysława Grabskiego. Narodowy Bank Polski powstał w styczniu 1945 r. i do roku 1988, kiedy rozpoczął się proces przekształcania go w nowoczesny bank centralny, był bankiem państwowym pod nadzorem ministra finansów.
Narodowy Bank Polski – jako centralny bank Rzeczypospolitej Polskiej – jest instytucją państwową, posiadającą osobowość prawną, niepodlegającą jednak wpisowi do rejestru przedsiębiorstw państwowych. Obszarem działania NBP jest terytorium Polski, zaś siedziba jego mieści się w Warszawie. Kapitał NBP w całości należy do państwa. Konstytucja stanowi, że: „Narodowy Bank Polski odpowiada za wartość polskiego pieniądza”.
Obowiązująca ustawa o Narodowym Banku Polskim – konkretyzując zapis konstytucyjny – określa, że podstawowym celem działalności NBP jest „utrzymanie stabilnego poziomu cen, przy jednoczesnym wspieraniu polityki gospodarczej rządu, o ile nie ogranicza to podstawowego celu NBP”.
Narodowy Bank Polski jest wyposażony w wyłączne prawo emitowania znaków pieniężnych w postaci monet i banknotów, będących prawnym środkiem płatniczym na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej, oraz w uprawnienia do regulowania obiegu pieniężnego.
Do ustawowych zadań NBP należy ponadto:
- organizowanie rozliczeń pieniężnych,
- prowadzenie gospodarki rezerwami dewizowymi,
- prowadzenie działalności dewizowej w granicach określonych ustawami,
- prowadzenie bankowej obsługi budżetu państwa,
- regulowanie płynności banków oraz ich refinansowanie,
- kształtowanie warunków niezbędnych dla rozwoju systemu bankowego,
- opracowywanie statystyki pieniężnej i bankowej, bilansu płatniczego oraz międzynarodowej pozycji inwestycyjnej,
- wykonywanie innych zadań określonych ustawami.
06.04.2023
Taka może być inflacja, wzrost gospodarki i płac. NBP publikuje najnowsze prognozy ekonomistów
Według najnowszej ankiety NBP wśród profesjonalnych prognostów inflacja konsumencka (CPI) w Polsce w tym roku wyniesie 11,1-14,2 proc. W przyszłym ma spaść, ale prognozy mocno się tu różnią: od 5,2 proc. do nawet 9 proc. 2024 r. W 2025 r. hamowanie tempa wzrostu cen ma być kontynuowane. Gospodarka w tym roku ma hamować, a odbicie przyjść w dwóch kolejnych latach.
Cały artykuł: LINK
Prognozy makroekonomiczne profesjonalnych prognostów Wyniki Ankiety Makroekonomicznej NBP Runda: marzec 2023 r.: LINK
Banknoty zwane "radarem".
Banknoty kolekcjonerskie, wydawane przez NBP z okazji rocznic lub dla upamiętnienia ważnych dla kraju osób, mogą osiągać na rynku ceny będące wielokrotnością ich nominału. Te, które są w codziennym obiegu, także można sprzedać za znacznie więcej. Muszą jednak spełnić określone warunki. czytaj...
14.02.2023 Dziennik Ekonomiczny
Komisja Europejska oceniła, że perspektywy wzrostu gospodarczego dla gospodarki Unii Europejskiej i samej strefy euro lekko się poprawiły od czasu ostatniej rundy prognoz, w listopadzie.
Prezes EBC Christine Lagarde (Getty, © 2023 Bloomberg Finance LP)
17.02.2023 Zarówno EBC, jak i Fed, za absolutny priorytet uznają obecnie walkę z inflacją. Jak podkreślają eksperci, EBC w odróżnieniu od Fed ma jednak trudniejsze zadanie, bo wspólna waluta łączy ze sobą kraje różniące się między sobą znacznie m.in. poziomem inflacji.
I tak we Francji jest to 6 proc. w styczniu, w Niemczech – 8,7 proc., z kolei w sąsiadującej z Rosją Estonii – aż 18,6 proc. To już poziom porównywalny z Polską, gdzie odnotowaliśmy 17,2 proc. w styczniu. Prognozy KE dla całej strefy euro są jednak korzystniejsze i inflacja ma w tych krajach zwalniać szybciej niż u nas. więcej...
Jerome Powell, Szef Rezerwy Federalnej (Fed - odpowiednik banku centralnego w USA), powiedział, że jego pensja wynosi 190 tys. dol. rocznie.
Roczne wynagrodzenie jednej z najbardziej wpływowych osób w świecie finansów wynosi mniej więcej tyle, ile starszego analityka lub kierownika średniego szczebla. Szef Fed pobiera mniejszą pensję
od swojego polskiego odpowiednika, czyli prezesa NBP Adama Glapińskiego. Jak wynika z danych udostępnionych przez polski bank centralny, zarobki prezesa w 2021 roku wyniosły średnio ok. 93
tys. zł brutto, co daje 1,115 mln zł brutto rocznie.
Jeżeli porówna się oba wynagrodzenia, sprowadzając je do wspólnej waluty, np. dolara, to okazuje się, że szef banku centralnego w Polsce zarabia więcej od swojego amerykańskiego odpowiednika. Biorąc pensję prezesa NBP za 2021 roku i dzieląc ją przez 4,46, czyli kurs dolara względem złotego z 16 lutego 2023 roku, daje to kwotę 250 tys. dol. rocznie (różnica to 60 tys. dol.).